Materiały konferencyjne SEP 2021

WNIOSKI Przeprowadzone testy prototypu zoptymalizowanego wzbudnika pneumatycznego WZB Typ 2 wykazały możliwość jego zastosowania do skutecznego wzbudzania fali sejsmicznej w warun- kach podziemnej eksploatacji węgla. Głównym celem konstrukcji tego urządzenia jest umożli- wienie łatwego i prawie ciągłego monitorowania prędkości rozchodzenia się fal sejsmicznych i pośrednio oceny występowania miejsc groźnych koncentracji naprężeń. Wykonane badania do- wiodły, że system sejsmoakustyczny ARES-5/E z analogową transmisją sygnałów był w sta-nie zarejestrować fale sejsmiczne różnego typu po przeciwległej stronie ściany. W docelowym roz- wiązaniu systemu wiele elementów wymaga udoskonalenia. Konieczna jest rejestracja zapisu bezpośrednio przy wzbudniku do wykorzystania jej jako znacznik czasowy sumowania, jak rów- nież oszacowania energii uderzenia czy poprawy rozdzielczości sumowanych sejsmogramów. Wzbudnik w wersji komercyjnej będzie mógł być wyzwalany z powierzchni, co pozwoli na po- miar podczas produkcji. Cyfrowa transmisja danych oraz nadajniki z przetwornikami A/C mon- towane przy geofonach (system INGEO) zwiększą dynamikę rejestracji. Z kolei uproszczona konstrukcja wzbudnika i zmniejszona jego masa do około 25 kg uczyni go bardziej przyjaznym w stosowaniu i przyczyni się do szerszego wdrażania najbardziej skutecznych aktywnych metod oceny zagrożenia tąpaniami w górnictwie. LITERATURA [1] Mendecki A.J. 1996: Seismic monitoring in mine, Chapman $ Hall, London. [2] Leśniak A., Isakow Z. 2009: Space-time clustering of seismic events and hazard assessment in the Za- brze-Bielszowice coal mine, Poland, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, Elsevier, 46/5, pp. 918–928. [3] Isakow Z. 2009: Geotomography with the help of a cutter-loader working organ as a source of imaging waves. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, Elsevier, 46/7, pp. 1235–1242. [4] Isakow Z. (Kierownik projektu i współredaktor wydania) 2016. Współautorzy rozdziałów: Augustyniak A., Cianciara A., Cianciara B., Isakow Z., Juzwa J., Kuciara I., Makola R., Piwowarski W., Pysik A., Si- ciński K., Sierodzki P., Słoka Z.: Innowacyjne metody i system do oceny zagrożenia tąpaniami na podstawie probabilistycznej analizy procesu pękania i geo-tomografii online. Monografia – wynik rea- lizacji projektu INGEO, Instytut Technik Innowacyjnych ITI EMAG, ISBN 978-83-63674-27-4, str. 1–156. [5] Dębski W. 2010: Seismic Tomography by Monte Carlo Sampling. Pure. Appl. Geophys. vol. 167, pp. 131–152. [6] Kozłowski B., Polak Z., Prokop P. 2014: Wyrzuty gazów i skał. Wydawnictwo Śląsk, str. 652. [7] Salmon Brian P., Goldswain G., Lynch Richard A., Rebuli Daryl, Olivier Jan C. and Kleynhans Waldo 2019: Estimating changes in seismic wave velocity from a pneumatic source in an operational mine. Geophysics. [8] Instrukcja obsługi: „Młot pneumatyczny typu PS-80” firmy OLI. Pneumatic Seismic Source for Monitoring Velocity Changes of Seismic Waves in Underground Coal Mining Conditions ABSTRACT: In the paper, the concept and the first test of the seismic source WBZ Type 2 were presented. The idea is to construct the seismic source tailored for underground measurement