Materiały konferencyjne SEP 2021

8 seam 410 in the fault zone Jak wynika z rysunku 5 prognoza zasięgu strefy spękań (zniszczenia górotworu) wynikająca z przyjętych założeń jest zbliżona do strefy opadu skał jaka w rzeczywistości wystąpiła. Warto zauważyć że w wyniku modelowania otrzymano większy zasięg strefy zniszczenia dla warstwy węgla znajdującej się nad lewą półstropnicą wyrobiska, a z kolei zniszczenie warstwy iłowca znajdującej się ponad prawą półstropnicą było mniejsze od wartości uzyskanych w praktyce. Na różnice pomiędzy modelowaniem a stwierdzonym opadem mogą mieć wpływ:  obniżenie parametrów wytrzymałościowych górotworu wynikające z zniszczenia jego struktury w bezpośrednim otoczeniu uskoku,  bezpośrednie oddziaływanie płaszczyzny zrzutu: możliwość poślizgu (przemieszczenia się) skał wzdłuż płaszczyzny uskoku pod wpływem naprężeń występujących w górotworze. Warto zaznaczyć, że na wzrost osłabienia skał wokoł wyrobiska ma działanie sił udarowych wynikających z konieczności stosowania materiałow wybuchowych w strefach uskokowych w których doszło do przerwania ciągłości pokładu. Określenie tych zmian wymaga jednak kontynuacji badań prowadzonych w różnych warunkach górniczo-geologicznych. 5. PREWENCJA ORAZ LIKWIDACJA OPADÓW SKAŁ STROPOWYCH. Prawidłowy sposób doboru obudowy do warunków górniczo-geologicznych jest fundamentalną czynnością dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania zakładu górniczego. Dlatego, też literatura przedmiotu jest bardzo obszerna i można spotkać wiele podejść do realizacji stawianych wymagań [2,6,7,9]. Nie mniej, w pracy [2] stwierdzono: „Ponadto z reguły w kopalniach nie istnieją jednoznaczne procedury wskazujące, w jakiej sytuacji stosować wzmocnienie obudowy i jaki wariant wybrać. Korzystne jest więc podanie metody pozwalającej w sposób optymalny modyfikować schemat stosowanej obudowy dla zmieniających się warunków górniczo-geologicznych. W przypadku wyrobisk nowo wykonywanych, proponuje się dla każdego wyrobiska przyjęcie podstawowego schematu obudowy na etapie projektowania wraz z możliwymi wariantami modyfikacji na etapie jego drążenia.”. Trudne warunki górniczo-geologiczne KWK Borynia-Zofiówka, Ruch Zofiówka zmusiły inżynierów górniczych do wypracowania procedur rozwiązujących kwestie poruszone w wyżej przytoczonym fragmencie publikacji. Przede wszystkim, już na etapie projektu technicznego uwzględnia się co najmniej dwa warianty obudowy dla danego wyrobiska. Określa się także możliwości zmiany rozstawu obudowy i wymienia podstawowe zabiegi, które stosuje się dla wzmocnienia zarówno obudowy (np. podciągi) jak i górotworu (np. kotwienie, klejenie). Standardem stało się opracowywanie technologii „prowadzenia robót w pogorszonych warunkach górniczo-geologicznych” dla każdego nowo drążonego wyrobiska już na etapie opracowywania projektu technicznego. W przypadku gdy sytuacja górniczo-geologiczna jest bardziej skomplikowana korzysta się z ekspertyz zewnętrznych, przede wszystkim Głównego Instytutu Górnictwa. Nie mniej, specyfika robót górniczych prowadzonych w niecce Jastrzębia Zdroju, zmusza do dostosowania się do indywidualnych warunków wymagających podejmowania odrębnej oceny i zastosowania doraźnych kombinacji poszczególnych metod wzmacniania górotworu i