Materiały konferencyjne SEP 2021

paper presents the impact of the main quality parameters of technological waters, observed in KGHM Polska Miedź S.A., and its variability. SŁOWA KLUCZOWE: wody technologiczne, zmienność, proces flotacji, LGOM, KGHM Pol- ska Miedź S.A. KEYWORDS: technological waters, variability, flotation process, LGOM, KGHM Polska Miedź S.A., 1. WSTĘP Wody technologiczne wykorzystywane w układach technologicznych zakładów wzbogacania są składową wód dostarczanych do obiegu z różnych dostępnych źródeł. W układach przeróbczych światowych producentów znane są przypadki wykorzystania wód morskich i oceanicznych, wód kopalnianych, wód z rzek i innych źródeł wody słodkiej [1 - 7]. Wzrastające zapotrzebowanie na wody oraz zmniejszające się jej zasoby wymagają wykorzystanie tzw. zamkniętych obiegów wód gospodarowanych w Systemach Gospodarowania Wodami i Odpadami flotacyjnymi (SGWO). System taki stosowany jest również w KGHM Polska Miedź S.A., gdzie odnotowuje się dodatni bilans wodny, z nadmiarem wód odprowadzanym systemem rurociągów zrzutowych do rzeki Odry [8]. Zasilanie obiegu wód technologicznych w KGHM Polska Miedź S.A. opiera się głównie na wodach pochodzących z odwadniania kopalń (ok. 76%), jak również wód pocho- dzących z opadów atmosferycznych ujmowanych przez Obiekt Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych (OUOW) Żelazny Most. Wody z odwadniania kopalń, w zależności od rejonu stanowią wody wysoko i nisko zmineralizowane. W związku z dopływem wód o wysokim za- soleniu ładunek soli wprowadzany do układu pozostaje dodatni, co powoduje ciągły wzrost zasolenia wód technologicznych. Światowe kopalnie, z których znaczna część znajduje się na terenach charakteryzujących się niedoborem wód, również obecnie zmagają się z pogarszającymi się parametrami jakościowymi wód technologicznych [9]. Znane są więc doświadczenia z zastosowania wód o wysokim zasoleniu w procesach wzbogacania [3, 5, 10, 11]. Badania prowadzone przez wielu autorów wskazują na pewien wspólny mianownik jakim jest wpływ zasolenia na selektywność procesu [2, 5, 12], oraz pozytywny wpływ na właściwości pianotwórcze roztworu [13, 14, 15, 16, 17]. Badania nad wpływem mineralizacji wód na wzbo- gacalność rud miedzi LGOM prowadzone były już w latach 70-tych [18-21]. Analizy te skupiały się głównie na właściwościach pianotwórczych roztworów zasolonych, oraz wpływu zasolenia na selektywność procesu w zależności od udziału danych frakcji litologicznych w rudzie [18- 21]. Występujące w wodach zwrotnych zanieczyszczenia w postaci odczynników flotacyjnych zawracanych do procesu, produktów ich rozkładu, zawieszonych części stałych itp., mogą rów- nież znacząco wpływać na warunki prowadzenia procesu flotacji [17, 22-26] W literaturze świa- towej analizowany był również wpływ innych parametrów chemicznych wód tj. zmienność pH, podwyższonych udział azotów, składników ługowanych ze zdeponowanych odpadów flotacyj- nych i innych, które jednak nie mają przełożenia na warunki LGOM [27-32]. Zmienność warun- ków atmosferycznych jak również warunków eksploatacji, gdzie wraz z głębokością wzrasta za- solenie wód kopalnianych, mogą powodować zmienność warunków jakościowych wód techno- logicznych wykorzystywanych w procesie flotacji. Należy przyjąć, że potencjalna zmiana warunków ilościowo-jakościowych wód w systemie zakładów przeróbczych może diametralnie wpłynąć na warunki utrzymania obecnych parametrów technologicznych w układach wzboga- cania.