Materiały konferencyjne SEP 2021

transportu kolei podziemnej, kolejek podwieszonych i kolejek spągowych, w zdecydowanej większości przypadku są to środki transportu z napędem własnym a napęd linowy stosowany jest obecnie tylko w sporadycznych przypadkach. Środkami transportu dołowego każdego dnia, na każdej zmianie w kopalniach PGG S.A. przemieszczane są setki a nawet tysiące me- gagramów ładunków. W każdym drobnym przypadku zadania transportowego, są to masy, co najmniej kilku megagramów, drogi transportu biegną w wyrobiskach w których odbywa się ruch załogi, wykonywany jest szereg robót górniczych. Stanowi to potencjalne zagrożenie dla załogi. Ponadto współczesne środki transportu zwłaszcza kolejki podwieszane pozwalają na dużą dowolność konfiguracji zestawu transportowego. O prawidłowości konfiguracji mówi szereg zapisów zawartych w instrukcji obsługi danego środka transportu. Kolejki podwieszone są najszybciej rozwijającą się grupą środków pomocniczego transportu w polskim górnictwie węgla kamiennego. Mają one coraz większy udział w liczbie przewożonych osób. Również tra- sy, po których się przemieszczają, są wydłużane. Jest to trend długoterminowy [7]. Opisane zagadnienie stawia wysokie wymagania wobec wykonawcy obliczeń a także wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Obowiązujące rozporządzenie, paragraf 630 pkt. 5 określa, aby częścią dokumentacji układu transportu były obliczania trakcyjne w zakresie:  maksymalnych mas transportowanych;  drogi hamowania;  przyspieszeń (opóźnień) podczas hamowania [1]. Zgodnie z obowiązującymi przepisami i sztuką inżynierską, chcąc efektywnie wykorzystać posiadany tabor środków transportu, zapewnić bezpieczeństwo pracownikom uczestnicząc w transporcie oraz przebywającym w wyrobiskach transportowych, należy powyższe oblicze- nia wykonać co najmniej w przedstawionym zakresie. Właściwe wykorzystanie rozbudowanych parków maszynowych kolejek podwieszonych wymusza odpowiedni dobór komponentów zespołu transportowego, tj. ciągnika, wózków ha- mulcowych oraz zestawów nośnych, dostosowanych do określonych warunków. Warunki te w przypadku transportu podwieszonego określone są przez: nachylenie trasy, długość, profil i typ szyn [5]. Do tej pory obliczenia w kopalniach PGG wykowane były za pomocą arkusza kalkulacyj- nego bazując na wypracowanych modelach obliczeniowych charakterystycznych dla danej ko- palni. Zestawiając z powyższymi uwarunkowaniami skalę użytkowanych środków transportu w ramach spółki, oraz następujący proces łączenia zakładów górniczych w kopalnie zespolone, wręcz oczywiste nasuwa się, aby wdrożyć ustalony sposób realizacji obliczeń trakcyjnych, co współcześnie należy zrozumieć, że wdrożyć system informatyczny, będący narzędziem wspar- cia dla osoby wykonującej obliczenia trakcyjne. W innych spółkach węglowych i kopalniach już wcześniej wdrożono zinformatyzowane narzędzia do realizacji obliczeń trakcyjnych dla kolejek podwieszonych. Przykładem jest sys- tem wspomagania projektowania pomocniczego transportu kopalnianego STD (ang. Safe Trans Design ) w wersji 2.0 opracowany w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG i wdrożony w ko- palniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. [3] oraz wprowadzenie w Przedsiębiorstwie Gór- niczym Silesia Metody obliczeń statycznych i dynamicznych wybranych parametrów trakcyj- nych kolejek podwieszonych , jako projekt kopalni oraz Akademii Górniczo-Hutniczej [4]. W PGG S.A. w wyniku analizy dostępnych rozwiązań, uznano, że kompetencje posiadane w spółce w Zakładzie Informatyki i Telekomunikacji oraz przez doświadczoną kadrę w służbach transportu można wytworzyć produkt, (aplikację) odpowiadającą wymaganiom i oczekiwa- niom kopalń PGG S.A. wykraczającą funkcjonalnością poza oferowane rozwiązania rynkowe.