Materiały konferencyjne SEP 2021

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2021, Materiały Konferencyjne Rys. 4. Maszyna wyciągowa B-1500/Ex/AC-2m/s na stanowisku badawczym [9] Figure 4. Mining hoisting machine B-1500/Ex/AC-2m/s on the test stand [9] 4. ŁOŻYSKA ŚLIZGOWE DO MASZYN WYCIĄGOWYCH ZE SMAROWANIEM HY- BRYDOWYM W ślad za zapotrzebowaniem rynku MWM Elektro wdrożyła maszyny wyciągowe w których wały główne osadzono w łożyskach ślizgowych. Jest to powrót, po wielu latach dominacji łożysk tocznych, do stosowanego do lat 70-tych XX w. rozwiązania łożyskowania wałów głównych maszyn wyciągowych. Do tego czasu łożyska ślizgowe były bardzo popularnym rozwiązaniem. W maszynach wyciągowych stosowano łożyska ślizgowe promieniowe ze smarowaniem olejowym hydrodynamicznym. W łożyskach słabo obciążonych stosowano smarowanie wewnętrzne z rozprowadzeniem oleju za pomocą „luźnego” pierścienia smarującego, a w przypadku łożysk mocniej obciążonych stosowano smarowanie z wymuszonym zewnętrznym obiegiem oleju. W odniesieniu do łożysk mocno obciążonych pojawiło się też w polskim górnictwie kilka maszyn wyciągowych produkcji ZUT ZGODA ze smarowaniem hybrydowym tj. smarowaniem obiegowym hydrodynamicznym i hydrostatycznym. Poziom obciążenia łożyska można oszacować za pomocą liczby Sommerfelda, która spełnia rolę kryterium podobieństwa hydrodynamicznego łożysk ślizgowych poprzecznych. Jedną z postaci liczby Sommerfelda jest wzór [0, 0]: = ś ∙ 2 ∙ (1) gdzie: S o  liczba Sommerfelda; p śr  średni nacisk na panew;   luz względny w skojarzeniu czop – panew; η – nominalna wartość współczynnika lepkości dynamicznej oleju smarującego; ω – nominalna prędkość kątowa wału. W praktycznych przypadkach dla łożysk: – słabo obciążonych S o < 1, – średnio obciążonych 1 ≤ S o ≤ 3, – mocno obciążonych 3 < S o ≤ 10. W odniesieniu do określonych przez zamawiających wymagań technicznych odnoszących się do rodzaju maszyn oraz parametrów ich obciążenia opracowano projekty trzech wielkości łożysk ślizgowych (rys. 5).