Materiały konferencyjne SEP 2022

3 ślenia minimalnej energii wstrząsów poprzedzających w celu uniknięcia rozbieżności przy rozwiązywaniu równania (1) [2]. Krzywa Benioffa w większości przypadków ma kształt funk- cji potęgowej, której koniec ostro zakrzywia się do góry. W takim przypadku mamy do czynie- nia z przyspieszaniem sejsmicznym, a m<1 we wzorze (2). Jeżeli krzywa ma kształt liniowy, wyzwalanie energii jest jednostajne, natomiast jeżeli charakteryzuje się przebiegiem typu funkcji pierwiastkowej, występuje zwolnienie sejsmiczności, a m>1. Rys. 1. Modele wyzwalania odkształceń Benioffa Figure 1. Benioff strain release models Hipoteza o wzrastającej sejsmiczności ma swoje odzwierciedlenie w modelu niszczenia skał, który zakłada, że przed całkowitym zniszczeniem górotworu, następują różne etapy spękań. Idea takiego modelu wzięła się od badań laboratoryjnych nad próbką niszczoną podczas jednoo- siowego ściskania [6]. Na początku pojawiają się pierwsze mikrospękania – w naturze odpowiada to rozpoczęciu się procesu szczelinowania skał podczas ruchów płyt litosfery względem siebie, natomiast w warunkach kopalnianych występują spękania w skałach stropowych bądź w po- kładzie, zazwyczaj o mechanizmie poślizgowym. Następnie dochodzi do lokalnego rozłado- wania naprężeń. W badaniach laboratoryjnych próbki występują zjawiska sejsmoakustyczne, w naturze – wstrząsy poprzedzające. Postępujące działanie sił prowadzi do zagęszczenia sieci spękań i przyspieszenia wyzwalania energii sejsmicznej (szybszy przyrost krzywej przed wstrząsem głównym). Generowane jest coraz większe naprężenie na już silnie spękaną próbkę, w wyniku czego następuje jej zniszczenie, czyli wstrząs główny. Jako kryterium podziału wstrząsów na nisko- i wysokoenergetyczne została przyjęta energia rzędu 10 5 J. Wszystkie wstrząsy powyżej tej wartości zakwalifikowano jako wysokoenergetyczne. 3. ANALIZA SEJSMICZNOŚCI 3.1. Ściana gc100 w pokładzie 404/5 W trakcie eksploatacji, wystąpiły 64 wstrząsy, z czego 8 było wysokoenergetycznych. Cał- kowita energia wygenerowana w rejonie ściany gc100 wyniosła 5,39·10 7 J, z czego wstrząsy wysokoenergetyczne wyzwoliły energię o wartości 5,32·10 7 J, co odpowiada aż 99% całko- witej energii, natomiast 93% wygenerował pojedynczy wstrząs z dnia 21.02.2018 r. o energii 5·10 7 J. Biorąc pod uwagę fałd występujący w polu wybiegu ściany, została ona podzielona na trzy odcinki: – 0 – 600 m: bieg ściany bez zaburzeń, – 601 – 1030 m: wpływ struktury fałdowej, – 1030 m – koniec ściany: bieg ściany bez zaburzeń.