Materiały konferencyjne SEP 2022

pracowników, ścisłej kontroli czynników chorobowych podczas okresowych lub kon- trolnych badań profilaktycznych. – faza II przygotowanie: koncentrująca się na powiększaniu wiedzy i umiejętności nie- zbędnych do efektywnego działania (reagowania) w przypadku pogorszenia stanu zdro- wia u poszkodowanych jako element samoratowania. Zwiększenie efektywności działań ratowniczych poprzez wdrożenie procedur. – faza III reagowanie: mająca na celu zahamowanie negatywnych następst, prawidłowe podjęcie działań ratowniczych w sytuacji zasłabnięcia. (m.in . wywiad SAMPLE, trans- port poszkodowanego na noszach, wdrożenie procedury RKO, wczesna defibrylacja). – faza IV odbudowy: zmierzająca do stabilizacji sytuacji i powrotu „do normalności” [4]. Wymienione fazy tworzą tzw. cykl zarządzania kryzysowego. Warto zaznaczyć, że w lite- raturze można spotkać się z piątą fazą zarządzania kryzysowego zwaną „uczeniem się”, tj. akumulowaniem doświadczeń zdobytych w trakcie rozwoju sytuacji kryzysowej i przyswaja- niem tej wiedzy, tak by można ją było wykorzystać w walce z przyszłymi zagrożeniami. Sprawność i skuteczność zarządzania kryzysowego zależy w głównej mierze od współpracy i współdziałania osób odpowiedzialnych za szeroko pojęte bezpieczeństwo. Współdziałanie należy rozpatrywać w kontekście ogólnym i ekonomiczno-organizacyjnym. W kontekście ogólnym oznacza ono przyczynianie się do czegoś, współpracę z czymś. Odpo- wiednikiem angielskim jest tu termin cooperation. W kontekście ekonomiczno-organizacyjnym oznacza ono różne związki pomiędzy organizacjami i grupami społecznymi, które dążą do osiągnięcia w tym samym czasie wspólnego celu, bądź uniemożliwienie osiągnięcia celów rozbieżnych. Współdziałanie zawiera w sobie pojęcie współpracy (collaboration) i oznacza skoordynowane działanie nakierowane na realizację zadań cząstkowych wynikających z po- działu pracy lub powiązań międzyorganizacyjnych powstałych w wyniku zawieranych umów i porozumień ułatwiających czy umożliwiających realizację określonych zadań. Współdziała- nie postrzegane jest również jako przejaw współpracy na rzecz wspólnego celu, z którym stro- ny kooperujące się identyfikują. Podstawą takiej relacji jest zaufanie, lojalność i działanie w inte- resie wszystkich stron z określonymi zasadami komunikacji i rozwiązywania konfliktów. Wiedza, umiejętności i postawy są podstawą kompetencji zarówno osobistych jak i zawo- dowych człowieka. Dzięki kompetencjom działamy w sposób sprawny, skuteczny i odpowia- dający oczekiwaniom jakościowym. Posiadanie wiedzy w takim ujęciu, to stan dający przeko- nanie, że wiemy co trzeba robić. Umiejętności z kolei to wiedza proceduralna co pozwala są- dzić, posiadamy poczucie, że wiemy jak coś zrobić i potrafimy to zrobić. Postawa natomiast, to przekonanie stojące u podstaw motywacji do podejmowania działania, pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy chcę i jestem gotów wykorzystać swoją wiedzę w sposób praktyczny. Z tej perspek- tywy postawy są najistotniejszym elementem rozwijania kompetencji. Sama wiedza i umiejętno- ści nie wystarczą. Żeby zatem coś zmienić, zachęcić kogoś do innowacyjnego spojrzenia na stary problem i przekonać go do nowego sposobu postepowania przede wszystkim musimy skupić się na postawach. Nic nie zyskamy objawiając i niosąc kaganek oświaty, ucząc określo- nych metod postepowania, jeśli odbiorca nie wykształci w sobie do tego pomysłu pozytywnej postawy. Bo nie chodzi o to, żeby usłyszeć, ze mamy rację i ma to sens ale żeby zachęcić do zmiany postępowania, co jest jedyną gwarancją wprowadzenia innowacji w obszarze procedur reagowania w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia pracowników podziemnych zakładów górniczych. Dlatego kluczowe jest zastanowienie się, jak owe postawy kształtować aby uzy- skać zmianę w podejściu do starych modeli zachowań. W tym miejscu należy zaznaczyć, że proces kształtowania i wprowadzania zmian ma szansę zaistnieć tylko w przypadku gdy po- stawa odbiorcy wobec proponowanej innowacji będzie pozytywna. Zmiana postaw dokonuje się na trzech płaszczyznach, poznawczej , emocjonalnej i behawioralnej. Poziom poznawczy to