Materiały konferencyjne SEP 2022

zgoda i otwartość na to co nowe. Poziom emocjonalny to wzbudzenie pozytywnych emocji wobec proponowanej zmiany co z kolei z pewnym prawdopodobieństwem powinno znaleźć odzwierciedlenie w zmianie zachowania. Tym sposobem postawa zostanie urealniona na po- ziomie behawioralnym. Kluczowe jest zatem pozytywne nastawienie do propozycji innowa- cyjnych sposobów postepowania. Żeby to osiągnąć odbiorca nowej idei, po uprzednim wytłu- maczeniu i pokazaniu nowego sposobu postepowania ujętego w procedurę, musi poczuć, że to jest ważne. W jego wewnętrznym dialogu musi powstać reprezentacja tego procesu w postaci myśli zbudowanych na pozytywnych emocjach, że ma to sens i warto w określony sposób po- stępować. Dlatego istotne jest by w procesie edukowania nie zabrakło pytania skierowanego do słuchaczy, odbiorców propozycji innowacyjnego podejścia do reagowania w sytuacji zagroże- nia życia i zdrowia czy chcieliby, żeby w momencie gdy sami źle się poczują podczas pracy na dole kopalni, obok byli ludzie, którzy dokładnie wiedzą co mają robić. Taka refleksja powinna towarzyszyć każdemu, kto uczy się zasad samoratowania i pomagania innym w momencie po- gorszenia stanu zdrowia w kopalni. Wiedzieć powinni wszyscy. Osoba, która poczuje się go- rzej musi wiedzieć jak się zachować w tej sytuacji a pozostali uczestnicy tego zdarzenia muszą rozumieć dlaczego tak postąpiła bo w przeciwnym razie będą ją namawiali do postąpienia w sposób intuicyjny co w tej sytuacji jest dodatkowo niebezpieczne. Ucząc się i rozumiejąc mechanizmy, wprowadzając nowe instrukcje postępowania możemy dodatkowo zyskać coś jeszcze, co należy traktować jako wartość dodaną. Jest nią zwiększenie poziomu poczucie bez- pieczeństwa. W tym kontekście rozumianego jako subiektywny stan przekonania o dyspono- waniu wystarczającymi zasobami do podejmowania działań. Innymi słowy, wiedza może peł- nić funkcję uspokajającą. Brak wiedzy i umiejętności jest najczęstszą przyczyną błędów. Poza tym, niewiedza i brak scenariusza postępowania dodatkowo eskaluje lęk przed nieznanym, przyczyniając się do podejmowania działań w sposób nieadekwatny do sytuacji albo przeciw- nie do zaniechania działania ze względu na brak narzędzia. Dlatego między innymi zasadne jest tworzenie procedur, które określają zasady postepowania w sytuacjach nadzwyczajnych. Procedury ustalają zasady postępowania, porządkują czynności i pozwalają uniknąć błędów. Istnienie procedur skraca długość procesów decyzyjnych, tym samym minimalizuje niepo- trzebną stratę zasobów energetycznych. Warto w tym miejscu wspomnieć, mózg i ośrodkowy układ nerwowy zużywa w normalnych warunkach 25% dziennego zapotrzebowania energe- tycznego. Zatem w sytuacjach, które nadmiernie obciążają układ nerwowy a do nich należą sytuacje nadzwyczajne, dodatkowe wydatkowanie energii na intensywny proces myślowy, po- szukiwanie rozwiązań dopiero w tym konkretnym momencie jest sprzeczne z zasadą samora- towania. Myślenie jako czynność wysokoenergetyczna w sytuacji nadzwyczajnej nie może niekorzystnie wpłynąć na ogólny zasób i bilans sił człowieka. Dlatego w nadzwyczajnych sy- tuacjach, znajomość procedur pozwala zaoszczędzić energię, znacząco ułatwia zarządzanie własnymi zasobami tak by jak najmniej energii zostało wydatkowane w procesie podejmowa- nia decyzji o sposobie postepowania. Tym samym zyskać możemy zapas energetyczny, nie- zbędny do zrealizowania konkretnych, często wymagających dużego wysiłku fizycznego dzia- łań pomocowych. Jak widać, poza usprawnianiem działań, znajomość procedur daje poczucie bezpieczeństwa, minimalizuje lęk przed nieznanym ale przede wszystkim chroni przed niekon- trolowanym wydatkiem energetycznym w sytuacjach zagrożeniu życia i zdrowia, gdzie zarzą- dzanie potencjalnymi zasobami energetycznymi ma niebagatelne znaczenie. Warto jeszcze raz podkreślić, że nie tylko brak procedur, ale bezmyślne stosowanie wadliwych reguł może w nie- których przypadkach zagrozić życiu. Dlatego stawiamy postulat dotyczący wdrożenia procedury postępowania w sytuacji podejrzenia wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego w podziemnym zakładzie górniczym. Celem tego przedsięwzięcia jest uniknięcie popełniania błędu wynikające- go z braku wiedzy i wyeliminowanie intuicyjnego postepowania w takich przypadkach. W tym