Materiały konferencyjne SEP 2022

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2022, Materiały Konferencyjne Zastosowanie światłowodowych ciągłych geometrycznie pomiarów DFOS w górnictwie Rafał Sieńko Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Łukasz Bednarski Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie STRESZCZENIE: Technika światłowodowych pomiarów ciągłych geometrycznie DFOS to jedna z najnowszych i najbardziej wszechstronnych technik wykorzystywanych obecnie w in- żynierii lądowej i górnictwie do oceny stanu technicznego konstrukcji oraz zachowania się górotworu. Umożliwia praktyczną analizę, często w przestrzeni 4D, zjawisk takich jak zmiana naprężeń (odkształceń) w skałach, pęknięcia (tąpania), drgania, uskoki, przemieszczenia, osia- dania, wypiętrzenia, powstawanie pustek, zmiany temperatur gruntu generowane np. przesą- czaniem cieczy, a nawet przepływ cieczy z identyfikacją jego prędkości. W referacie zostaną przedstawione współczesne możliwości różnych technik światłowodowych DFOS, które mogą być wykorzystywane w górnictwie do globalnej i lokalnej oceny pracy górotworu i zlokalizo- wanych w nim wyrobisk górniczych. SŁOWA KLUCZOWE: DFOS, czujniki światłowodowe, DSS, DTS, DAS, mikrosejsmika 1. WSTĘP 1.1. Światłowodowe technika pomiarowa DFOS Współcześnie światłowodowa technika pomiarowa DFOS (ang. Distributed Fibre Optic Sen- sing) jest powszechnie i skutecznie wykorzystywana w zagadnieniach inżynierii lądowej, tj. budownictwie i geotechnice – Rys. 1. Jej unikatowe możliwości obejmują przede wszystkim: – zastosowanie czujników do pomiaru odkształceń, przemieszczeń, temperatury i drgań, – możliwość wykonywania pomiarów w sposób geometrycznie ciągły na całej długości liniowego czujnika (liczonej od kilku milimetrów do nawet kilkudziesięciu kilome- trów), dzięki czemu możliwe jest identyfikowanie zdarzeń lokalnych we wczesnej fazie ich rozwoju (tj. kiedy nie stwarzają jeszcze bezpośredniego zagrożenia), a następnie ob- serwowanie ich zmian w czasie,