Materiały konferencyjne SEP 2023

2 o specjalistyczne oprogramowanie do symulowania przepływów cieczy. W przypadku kopalni „Borynia – Zofiówka – Bzie” Ruch Zofiówka jest to program PUMPSIM 3D Pumping Simula- tion produkcji Howden Ventsim z Australii. 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O ZASTOSOWANYM OPROGRAMOWANIU Przedmiotowe oprogramowanie pozwala na szczegółowe planowanie i wstępne spraw- dzenie charakterystycznych parametrów w dowolnym punkcie „pracy” sieci rurociągów ppoż. jak i odwadniających, przy uwzględnieniu dynamicznych zmian zachodzących w innych czę- ściach sieci. Łatwość modelowania oraz uzyskanie dokładnych wyników pozwala zaoszczędzić czas potrzebny do analizy różnych możliwych opcji budowania nowych rurociągów oraz dobo- ru urządzeń odwadniających. Dodatkowo rozwijana na kopalni baza przepływomierzy i prze- tworników ciśnienia instalowanych w newralgicznych punktach, pozwala na dokładniejsze symulowanie parametrów w znacznie znacząco oddalonych punktach sieci poprzez wprowa- dzanie dodatkowych danych do algorytmu obliczeń. Na przykładzie prób modelowania podjętych przez służby techniczne KWK „Borynia- Zofiówka-Bzie” Ruch „Zofiówka” z wykorzystaniem wyżej wymienionego oprogramowania oraz wykonanych pomiarów parametrów, potwierdzono w praktyce skuteczność wspomagania komputerowego w projektowaniu sieci ppoż. i odwadniania lokalnego. W pierwszej kolejności stworzono bazę danych rur, w zależności od stosowanych w zakładzie górniczym średnic oraz materiałów, z jakich są wykonane. Podobnie wprowadzo- no dane przykładowych zaworów odcinających i redukcyjnych, takie jak: średnica wewnętrz- na, spadki ciśnienia na zaworze w zależności od stopnia otwarcia lub redukcji oraz ich współ- czynniki przepływu. Jest to istotne, ponieważ – w zależności od średnicy wewnętrznej oraz materiału, z jakiego wykonana jest dana rura, a tym samym przypisanego dla danego materiału współczynnika chropowatości mającego wpływ na opory liniowe – pozwala na dokładniejsze obliczanie strat ciśnienia i wielkości przepływu dla rur oraz strat miejscowych dla zaworów oraz wszelkiej stosowanej armatury. Następnie do programu zaimplementowano sieć wyrobisk poziomych i pionowych w postaci linii szkieletowych, co pozwala w prosty sposób przekształ- cać sieć szkieletową w rurociągi o wymaganym materiale i średnicy wewnętrznej, zgodnie ze stanem faktycznym. W ten sposób powstała sieć rurociągów ppoż. w wyrobiskach podziem- nych Ruchu „Zofiówka”. Kolejnym krokiem było uwzględnienie wszystkich poborów wody z sieci ppoż. do celów technologicznych, tj. chłodzenia silników i przekładni kombajnów ścia- nowych i chodnikowych, przenośników taśmowych i zgrzebłowych (rys.1) oraz maksymalne zapotrzebowanie dla instalacji zraszających. Przeprowadzono symulację sieci, a otrzymane wyniki porównano ze stanem faktycznym. Okazało się, że wyniki symulacji są w 95% zgodne z rzeczywistością, potwierdzoną odczytami z przetworników ciśnienia, manometrów oraz przepływomierzy zainstalowanych na istniejącej sieci. Na tej podstawie uznano, że projekto- wanie nowych odcinków sieci oraz otrzymywane z symulacji wyniki będą wiarygodne, a tym samym w przyszłości planuje się wykorzystywać metody numeryczne do obliczeń parametrów sieci ppoż. dla planowanych robót górniczych przygotowawczych i eksploatacyjnych.