Materiały konferencyjne SEP 2023

Ocena funkcjonowania podziemnych systemów transportu materiałów w stanach zmiennych potrzeb transportowych. Evaluating the performance of underground material transport systems under states of fluctuating transportation needs. Łukasz Bednarczyk Polska Grupa Górnicza S.A. STRESZCZENIE: W referacie przedstawiono transport podziemny, jako przykład procesu, którego funkcjonalność podlegała ocenie w warunkach niepewności i ryzyka wynikających ze specyfikacji procesu eksploatacji podziemnej. Ocena dokonywana jest w stanach zmiany liczby stacji odbiorczych, warunkujących zmianę poziomu potrzeb transportowych. Rozpatrzone zostały również stany awaryjne odpowiadające niesprawności zestawów transportowych powodujące redukcję zdolności transportowych. W referacie przedstawiony został w zarysie matematyczny algorytm analizy danych uwzgledniający szereg kryteriów oceny oraz ryzyko wystąpienia danego stanu. Wskazano obszar zastosowania skupiając się na projektowaniu układów transportu materiałów, jak również możliwość zastosowania takiego sposobu oceny do innych procesów związanych z eksploatacją podziemną odznaczających się poziomem zmienności danych opisujących dany proces. SŁOWA KLUCZOWE : transport podziemny, badania operacyjne, wspomaganie decyzji FUNKCJONOWANIE W ZMIENNYCH WARUNKACH Ocena, porównywanie rozwiązań technicznych przed ich zastosowaniem, wymaga dokonania budowy modelu dotyczącego przyszłości. Ramy tego modelu stanowią wymagania techniczne, między innymi postępowania zakupowego czy założeń projektowych w pracach badawczo-rozwojowych. Zgodność modelu z rzeczywistością decyduje o sukcesie powyższych zamierzonych działań. Dokładność odwzorowania w przypadku procesów powtarzalnych i znanych niesie za sobą wysokie prawdopodobieństwo trafności wyboru, natomiast w przypadku środowiska zmiennego, stopień trafności jest znacznie niższy i wymaga zastosowania rozbudowanych narzędzi oceny. Sytuacja taka dotyczy również eksploatacji podziemnej, odznaczającej się dużą zmiennością natężenia robót górniczych oraz robót towarzyszących im w zakresie utrzymania wyrobisk oraz maszyn i urządzeń, co bezpośrednio wpływa na strumień przepływu materiałów niezbędnych do ich realizacji. Dlatego ocena rozwiązań systemów transportu podziemnego w takich warunkach jest utrudniona, co stanowi przykład powyższego problemu. Roboty udostępniające, przygotowawcze oraz wybierkowe, prowadzone w złożonych warunkach górniczo-geologicznych, wymagają częstokroć dodatkowych działań, np. wzmocnień obudowy, rozbudowanej profilaktyki przeciw wzrostowi poziomu zagrożeń naturalnych, itd. Ponadto zasadnicze procesy, takie jak drążenie, zabudowa obudowy chodnikowej itd., także przebiegają ze zmienną intensywnością, co generuje również zmienne potrzeby materiałowe w zakresie ilości i rodzaju niezbędnego materiału, który należy dostarczyć do wskazanych stacji materiałowych w określonym czasie. System transportu składa się z powiązanych organizacyjnie i technologicznie układów transportu. W jego obrębie poruszają się pojazdy mechaniczne, współcześnie w większości bazujące na napędach spalinowo hydraulicznych, które użytkowane są w trudnych warunkach otoczenia, takich jak: wysoki poziom zapylenia, znaczne ograniczenie odbioru ciepła odpadowego, itd. w wyniku czego relatywnie często dochodzi do niesprawności zestawów transportowych wyłączających je z użytkowania..W ujęciu całościowym systemu transportu powoduje to ograniczenie możliwości transportu materiałów. W teoretycznej interpretacji takiego przypadku można mówić o dwóch grupach stanów kreowanych przez odbiorcę - zewnętrznych oraz od systemu transportu – wewnętrznych. Pierwszym jest zmiana liczby stacji odbiorczych - ich zwiększanie lub zmniejszenie, drugim są niesprawności zestawów transportowych. Stany te reprezentują sytuacje wystąpienia czasowych niezaplanowanych zmian parametrów projektowych, wykazujących tendencję dążenia do stanu bazowego.