Materiały konferencyjne SEP 2023

niesprawności zestawów transportowych tabela ulega zmodyfikowaniu, gdzie wiersz opisujący stacje odbiorcze odnosi się do zestawów transportowych, analogicznie włącznie ze stanem bazowym. Zgodnie z założeniem, że Decydent potrafi określić prawdopodobieństwo wystąpienia stanów nadplanowych, wtedy analiza dotyczy warunków ryzyka. Wstępnym etapem jest analiza wrażliwości realizowana również metodą graficzną – wykres zależności wartości oczekiwanej relatywnej zdolności transportowej od prawdopodobieństwa stanu nadplanowego. Sposób ten, podobnie jak w przypadku współczynnika ostrożności (kryterium Hurwicza) , pozwala określić wpływ wielkości prawdopodobieństwa stanu nadplanowego na wybór rozwiązania optymalnego. W warunkach ryzyka zastosowane zostały trzy kryteria. Pierwszym jest kryterium Bayes’a, w którym w artość oczekiwana jest średnią ważoną, gdzie wagami są prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych stanów . Kolejnym z kryteriów jest analiza utraconych korzyści, w tym przypadku sposób postępowania pod względem zastosowanego aparatu matematycznego jest tożsamy jak dla kryterium Savage’a, gdzie porównywane są relatywne straty, czyli różnicę pomiędzy wariantem optymalnym a rozpatrywanym w poszczególnych stanach. Ostatnim kryterium jest Reguła największego prawdopodobieństwa, zgodnie z którą jeżeli prawdopodobieństwo wystąpienia któregoś ze stanów jest równe lub większe niż suma prawdopodobieństw dla pozostałych stanów rozwiązanie optymalne jest wyznaczane dla tego stanu a pozostałe są pomijane niezależnie od wielkości wartości oczekiwanej w tych stanach, z zastrzeżeniem wyłącznie sanu bazowego, z założenia o najbardziej prawdopodobnego. Opisane powyżej warunki niepewności i ryzyka są wzajemnie wykluczające. Oczywistym jest, że większą wartość poznawczą niosą warunki ryzyka. Podsumowujące zestawienie ujęte jest w tabeli zbiorczej analogicznej dla warunków ryzyka i niepewności. Na ogół podczas stosowania takich kryteriów wybierane jest jedno rozwiązanie optymalne lub kilka, jeśli dla nich wartości oczekiwane są równe. Natomiast pozostałe są traktowane na równi, jako nieoptymalne nawet w przypadku niewielkiej różnicy pomiędzy kolejnym w rankingu a optymalnym oraz znacznej różnicy z ostatnim. Dlatego zastosowany został sposób standaryzacji, ważonej oceny punktowej, polegający na przypisaniu wagi punktowej dla każdego z kryterium, gdzie optymalne rozwiązanie otrzymuje maksymalną liczbę punktów, a rozwiązanie najniżej oceniane zero punktów. Pozostałe otrzymują punktację proporcjonalnie, liniowo. Zastosowane kryteria dla niepewności poza kryteriów Savage’a stanowią stymulanty, czyli im wartość oczekiwana jest wyższa, tym rozwiązanie jest wyżej oceniane (wzór 2). Odmiennie jest w przypadku kryterium Savage’a, które stanowi destymulantę (wzór, 3) czyli korzystniejsza jest niższa wartość (rozbieżności od stanu optymalnego). Analogicznie jest w warunkach ryzyka dla kryterium analizy utraconych korzyści. Tabela 2 Zestawienie oceny punktowej poszczególnych rozwiązań w warunkach niepewności [1] Tabele 2 Summary of the scoring of each solution under uncertainty [1] Rozwiązanie Kryterium niepewności Punktacja [pkt.] Min (maks) Maks (maks) Hurwicza Savage’a Laplace’a o m [pkt./szt. j. t.] o mm [pkt./szt. j. t.] o H [pkt./szt. j. t.] o S [pkt./szt. j. t.] z L [pkt./szt. j. t.] W 1 K 1m N 1m K 1mm N 1mm K 1H N 1H K 1s N 1s K 1L N 1L O 1 … … … … … … … … … … … … W i K im N im K imm N imm K iH N iH K iS N iS K iL N iL O i … … … … … … … … … … … … W n K nm N nm K nmm K nmm K nH N nH K nS N nS K nL N nL O n Dla stymulant N ji = (K ji − K j min ) ∗ o j K j max − K j min (2) [1] Dla destymulant N ji = (K j max − K ji ) ∗ o j K j max − K j min (3) [1]