Materiały konferencyjne SEP 2023

2 1. WSTĘP. Nadrzędnym celem prowadzenia badań i monitorowania deformacji górotworu jest zapewnie- nie bezpieczeństwa wydobycia, uniknięcie zagrożenia w kopalni oraz kontrolowanie deforma- cji zachodzących na powierzchni terenu. Badania prowadzone są obecnie metodami geodezyjnymi i nie geodezyjnymi przez działy in- żynieryjne kopalni. Badając zmiany wymiarów wyrobiska obserwuje się i kontroluje charakter zaciskania. Badanie zmian zachodzących w geometrii wyrobiska umożliwia również wcześniejsze podję- cie środków zapobiegawczych jak przebudowa wyrobiska bądź jego wzmocnienie. Mierzalnym wskaźnikiem zaciskania wyrobisk jest konwergencja. Ocena konwergencji masy- wu skalnego i wyrobisk w obudowie służy kontroli deformacji masywu skalnego i obudowy, a także pozwala na porównanie procesów zaciskania różnych grup wyrobisk. 2. POMIAR KONWERGENCJI. Metodyka wyznaczania konwergencji wyrobisk. Obserwując zmiany konwergencji w czasie, można określić proces deformacji w otoczeniu wyrobisk i przewidywać jak kształtować się on będzie w przyszłości. Na podstawie badań modelowych oraz in situ, w środku ścian przekroju modelującego chodnik przemieszczenia w kierunku do nich prostopadłym są największe - tworzą maksymalne konwe- rgencje, które określa się liniowymi konwergencjami głównymi. Urządzenia systemu SRMS pozwalają na jego stosowanie w wyrobiskach kopalń niezagrożo- nych wybuchem metanu oraz zaliczonych do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. System SRMS polega na ciągłym monitorowaniu zmian zachodzących w górotworze powsta- łych w skutek prowadzonej eksploatacji. Czujnik systemu SRMS (Rys.1) wykonuje cykliczne pomiary dalmierzem laserowym oraz inklinometrem. Rys. 1 Czujnik pomiarowy SRMS. Figure 1. Measuring sensor SRMS.