Materiały konferencyjne SEP 2024

12 7. PODSUMOWANIE Istotą prowadzenia regulacji przewietrzania w rejonowym prądzie powietrza zużytego jest: − zabudowa tam regulacyjnych w wyrobisku, w którym nie ma przenośnika taśmowego, − zmniejszenie oddziaływania depresyjnego szybu wentylacyjnego na zroby, wyrobiska likwi- dowane, zaburzenia geologiczne, − zapewnienia stabilności przewietrzania, − możliwość odstąpienia od konieczności zabudowy przenośnika zgrzebłowego lub wykony- wania poszerzeń dla zabudowy w wyrobisku przenośnika odstawy, trasy transportu z utrzy- maniem gabarytów ruchowych dla ruchu załogi, Ograniczone gabaryty wyrobisk uniemożliwiają, w wielu przypadkach, zabudowę obok siebie przenośnika taśmowego, tam wentylacyjnych (otwieranych mechanicznie) na trasie transportu oraz przejścia dla załogi. Zabudowa tam regulacyjnych na trasie odstawy oddziałowej wpływa na wywiewanie urobku w miejscu zabudowy tam i powoduje powstawanie pryzm drobnego urobku w sąsiedztwie krążników przenośnika taśmowego, co przy niewłaściwej kontroli zatrud- nionej załogi może stworzyć zagrożenie pożarem egzogenicznym lub wybuchem pyłu węglo- wego. Przedstawione rzeczywiste przykłady zastosowania regulacji przewietrzania w rejonowych prą- dach powietrza zużytego wykazują stabilność i bezpieczeństwo tego rozwiązania. Przemyślana lokalizacja poszczególnych tam regulacyjnych umożliwia wieloletnie stosowanie regulacji na niezmienionych warunkach dla kolejnych ścian eksploatowanych w danym pokładzie. Przyto- czone przykłady pokazują pozytywny wpływ tak zastosowanych regulacji przewietrzania na de- presyjne oddziaływanie szybu wentylacyjnego na zroby eksploatowanych lub likwidowanych ścian zaliczonych do zagrożonych pożarami endogenicznymi. Przeprowadzone, kontrolowane, próby zmiany sposobu regulacji przewietrzania (z prądu wylo- towego na wlotowy) wykazują zwiększone oddziaływania depresyjne szybu wentylacyjnego. Objawiało się to wzrostem nadciśnienia na tamy izolacyjne, które znajdują się pod wpływem zastosowanej regulacji przewietrzania, jak również wzrost zagrożenia metanowego i zwiększone wydzielanie gazów zrobowych z części zawałowej badanych ścian. Ponadto pokazały trudność w utrzymaniu stabilnej regulacji przewietrzania na trasie odstawy oddziałowej, mimo, iż próby te przeprowadzane były w dni wolne od pracy, gdy ruch załogi oraz maszyn i środków transpor- towych jest mocno ograniczony. Cechą charakterystyczną regulacji przewietrzania w rejonowym prądzie powietrza zużytego jest, zwykle, konieczność zabudowy tam regulacyjnych w wyrobisku wykonanym w pokładzie. Z tego powodu należy zwrócić szczególną uwagę na możliwość powstania pożaru szczelinowego w sąsiedztwie tamy regulacyjnej i konieczność prowadzenia ciągłej kontroli dla wykrycia ewen- tualnych objawów samozagrzewania. Powyższe należy realizować poprzez pomiary temperatury ociosu w sąsiedztwie tamy regulacyjnej (np. kamerą termowizyjną lub pirometrem) oraz zabu- dowę czujników systemu CO-metrii automatycznej. Na podstawie doświadczeń nabytych w trakcie likwidacji ściany M-2 w pokł. 502/1 można wy- snuć tezę, że zastosowanie klasycznej regulacji przewietrzania w prądzie wlotowym mogłoby spowodować wzrost zagrożenia pożarowego już na etapie przygotowania ściany do likwidacji lub w trakcie wybudowy dolnego odcinka ściany.