Materiały konferencyjne SEP 2024

Zwiększenie stateczności górniczych wyrobisk głównych przy eksploatacji słabo nachylonych pokładów węgla w kopalniach Polski z wykorzystaniem stref rozładowania Victor Nazimko Ukraina Victor Vyshnevetskyy Coal Energy S.A., Kijów, Ukraina Ihor Ivanov Eastern Coal Mining Group LLC, Kijów, Ukraina STRESZCZENIE: Rozpatrzono problemy zabezpieczenia stateczności wyrobisk na dużych głębokościach. Wykazano, że przy ochronie głównych wyrobisk górniczych filarami węglowymi ich stan jest niezadowalający. Rozważono kwestię tworzenia strefy rozładowania od ciśnienia górniczego podczas eksploatacji pojedynczej ściany rozładunkowej w kopalniach węgla w Ukrainie. Proponuje się zlokalizowanie głównych wyrobisk w strefie rozładowania. Sugeruje się rozważenie opcji rozwoju robót górniczych w polskich kopalniach węgla kamiennego z wykorzystaniem stref rozładowania dla lokalizacji głównych wyrobisk. SŁOWA KLUCZOWE: ciśnienie górnicze, główne wyrobiska, strefa rozładowania, badania geomechaniczne stanu głównych wyrobisk i programu prowadzenia robót górniczych. Wydobycie węgla w kopalniach Polski odbywa się obecnie na głębokościach przekraczających 500 metrów, a w niektórych kopalniach nawet 1000 metrów. Najczęstszym sposobem prowadzenia prac jest wybieranie ścian na główne wyrobiska, które znajdują się w filarach węglowych. Strefa zwiększonego ciśnienia górniczego powstaje się wokół filarów węglowych, gdy one tworzą się w trakcie robót wybierkowych. Im mniejszy obszar filara, tym większy współczynnik koncentracji naprężeń (σ/ɣH), którego wartości w pobliżu zlokalizowanych tu wyrobisk głównych górniczych dochodzą do 2,5-3 (rys. 1). Na stosunkowo niewielkich głębokościach nie stanowi to istotnego problemu, ponieważ nawet 2,5-3-krotnie wyższa wartość naprężeń pionowych w stosunku do poziomu geostatystycznego nie przekracza σ c skał na obrysie wyrobiska, i nie dochodzi do niszczenia tych skał; tym samym stateczność wyrobisk pozostaje zadowalająca. Przykładowo, ta metoda lokalizacji wyrobisk jest powszechnie stosowana w kopalniach w USA i Australii, które prowadzą wydobycie węgla na głębokości 200-300 metrów.