Lista referatów i streszczenia SEP 2025

Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2025 S P I S R E F E R A T Ó W i S T R E S Z C Z E N I A 30 | S t r o n a Możliwe geochemiczne przyczyny naprężeń tektonicznych skutkujących zagrożeniami sejsmiczno-wodnymi w górnictwie na przykładzie układów anhydrytowo-polihalitowych Mariusz Orion Jędrysek - Uniwersytet Wrocławski Streszczenie: Tradycyjne analizy tektoniczne przewidywania zdarzeń sejsmicznych i wynikających z nich, czasem nagłych i b. znaczących, zagrożeń wodnych zwykle kładą nacisk na siły zewnętrzne i relaksację naprężeń wywołaną wydobyciem. Rzadko pojawiają się pytania o pierwotne pochodzenie takich sił. Potencjalna kumulacja naprężeń, wynikająca z wewnętrznych zmian geochemiczno-mineralogicznych jako czynników wielkoskalowej kompresji/naprężenia/tensji i ruchu mas, jest często zaniedbywana. Nowatorskie i uniwersalne podejście dotyczy tutaj roli geochemicznej kontroli zmian objętościowo- temperaturowych w połączeniu z post-sedymentacyjną transformacją anhydrytu w polihalit (uwodniony minerał siarczanowy o dużym znaczeniu gospodarczym ze względu na zawartość potasu, magnezu i siarki o kluczowym znaczeniu dla współczesnego rolnictwa i przemysłu). Taka transformacja: a) zwiększa objętość komórek elementarnych od około 340%, b) jest egzotermiczna, c) podnosi ciśnienie, d) tworzy epi/syn/genetyczne elewacje e) implikuje deformacje: ściskanie wewnątrz i rozciąganie na zewnątrz, f) powoduje kumulację naprężeń z potencjalną ich relaksacją podczas wydobycia. Tego typu transformacje mogą mieć krytyczne wpływ na współczesny reżim tektoniczny w zakresie form (np. ugięcia, uskoki, fleksury, kawerny…) jak i kumulacji/relaksacji naprężeń, c z dużym stopniu wynika z przebiegu tworzenia się złóż. Powyższe powinno mieć swoje odzwierciedlenie w dokumentacjach geologicznych, planach ruchu oraz przewidywaniu i rozumieniu zjawisk zachodzących podczas prowadzenia wydobycia, i likwidacjo zakładu górniczego. Dotyczy to w szczególności wstrząsów, zagrożeń wodnych, zagrożeń stabilności i kwestii środowiskowych (osiadanie/deformacje, trzęsienia ziemi, reżim wodny/zanieczyszczenie/solenie itp.). Tego typy transformacje mogą odgrywać miejscowo kluczową rolę w kształtowaniu właściwości mechanicznych skał oraz ich deformacji i przemieszczeń. Autor podkreśla potrzebę zintegrowanych analiz geochemicznych i strukturalnych w celu lepszego zrozumienia tych zjawisk i złagodzenia związanych z nimi zagrożeń. Nowe metoda przewidywania wyrzutów gazów w warunkach górnictwa podziemnego, oraz samozapłonu węgla, z wytycznymi do precyzyjnej oceny oznaczania wielkości emisji metanu Mariusz Orion Jędrysek, Wojciech Drzewicki, Łukasz Pleśniak - Uniwersytet Wrocławski Streszczenie: Bieżące ustalenie rzeczywistej emisji metanu oraz innych gazów cieplarnianych (lub ich kontrola) z wyrobisk górniczych, zarówno tych czynnych, jak i wyłączonych, może w bliskiej przyszłości znacząco wpłynąć na rentowność eksploatacji w przyszłości. Zatem, w żywotnym interesie każdej KWK jest bardzo mocne przygotowanie merytoryczne się do batalii o wskazanie rzeczywistych i niskich wartości emisji. Drugim ważnym problemem związanym bezpośrednio z wydobyciem węgla kamiennego jest wczesna detekcja zbliżającego się wyrzutu gazów i skał oraz zagrożenia samozapłonem, tak aby te zagrożenia były możliwe do zdławienia lub obniżenia strat (utrzymanie ciągłości i bezpieczeństwa pracy). Celem prezentacji jest omówienie nowych, precyzyjnych i niepodważalnych metod, możliwych