Lista referatów i streszczenia SEP 2025

Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2025 S P I S R E F E R A T Ó W i S T R E S Z C Z E N I A 70 | S t r o n a doświadczalnej. Pozwoli to na rozpowszechnianie doświadczeń i wyników prac badawczych podjętych w Instytucie, a w szczególności prowadzonych w projekcie ProVAM. Modułowa instalacja do dopalania metanu wentylacyjnego (VAM) w kopalniach węgla kamiennego jako rozwiązanie dla redukcji emisji i poprawy bezpieczeństwa pracy Roman J. Jędrzejczyk, Damian K. Chlebda, Jacek Dańczak, Piotr Rosikowski, Janusz Rosikowski, Monika Koperska - Centrum Transferu i Promocji Technologii Sp. z o.o., Robert E. Hayes, Joseph P. Mmbaga - Uniwersytet Alberty, Edmonton, Robert Hildebrandt - Główny Instytut Górnictwa - Państwowy Instytut Badawczy, Joanna Profic-Paczkowska - Centrum Transferu i Promocji Technologii Sp. z o.o. Streszczenie: Metan, obok dwutlenku węgla, jest jednym z głównych gazów cieplarnianych przyczyniających się do globalnego ocieplenia i zmian klimatycznych. Wydobycie węgla kamiennego, zarówno w kopalniach czynnych, jak i zamkniętych, generuje miliony ton metanu uwalnianego do atmosfery każdego roku. Unijne regulacje dążą do ograniczenia emisji metanu poprzez instalacje jego utylizacji lub zamykanie kopalń, co jednak często jest nieopłacalne ekonomicznie. W niniejszym projekcie opracowano innowacyjną instalację do dopalania metanu zawartego w powietrzu wentylacyjnym kopalń (VAM) o niskim stężeniu (0,2–1,5% v/v), której celem jest redukcja emisji metanu przy jednoczesnym wykorzystaniu uzyskanej energii do chłodzenia stanowisk pracy pod ziemią. Przeprowadzona analiza wykazała, że instalacja skutecznie redukuje zawartość metanu w strumieniu powietrza o około 95– 98%, nie generując przy tym szkodliwych produktów spalania, takich jak tlenek węgla, NOx czy formaldehyd. Ponadto, badania wykazały, że system nie powoduje spadku stężenia tlenu w atmosferze kopalnianej ani nie stanowi zagrożenia cieplnego dla górników. Modułowa konstrukcja umożliwia elastyczne skalowanie systemu w zależności od potrzeb i warunków przestrzennych w wyrobiskach górniczych. Wprowadzenie tej technologii może znacząco przyczynić się do redukcji emisji metanu z kopalń, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnących opłat za emisję tego gazu. Po przeprowadzeniu niezbędnych testów oraz uzyskaniu certyfikacji bezpieczeństwa przeciwwybuchowego (EX-approval) przez Wyższy Urząd Górniczy, instalacja będzie zastosowana na dole kopalni. Poradnik najlepszych praktyk w zakresie ograniczania emisji metanu z powietrza wentylacyjnego (VAM) Grupy Ekspertów ds. Metanu z Kopalń Węgla i Sprawiedliwej Transformacji UNECE Michał Drabik - United Nations Economic Commission for Europe Streszczenie: Ograniczanie emisji metanu z powietrza wentylacyjnego (VAM) powinno być priorytetem, ponieważ oferuje natychmiastową i skuteczną metodę redukcji poziomu metanu w atmosferze oraz spowolnienia zmian klimatycznych.