Materiały konferencyjne SEP 2025

6 ocen negatywnych mają jednak błędy organizacyjne i taktyczne ich zastosowania. Niewielka masa elementów chłodzących kamizelek w stosunku do masy ciała ratownika wiąże się z ko- niecznością bardzo rozsądnego gospodarowania krótkim czasem jej chłodzenia. Plan akcji ra- towniczej powinien zawierać opis przewidywanego czasu na wykonanie poszczególnych prac, aby podjąć decyzje czy zastosowanie kamizelek będzie celowe w danej akcji oraz jak prze- chowywać elementy chłodzące i kiedy polecać ratownikom założenie kamizelek chłodzących. Priorytetem powinno być aby stosunkowo krótki czas działania kamizelek z niewielką mocą chłodniczą został efektywnie wykorzystany. Ocena działań podpunkt e) - określanie bezpiecznego czasu pracy ratowników w trudnych wa- runkach mikroklimatu. Procedura postępowania w celu określania bezpiecznego czasu pracy ratownika w trudnych warunkach mikroklimatu zawarta jest w punkcie 3 Załącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Energii w sprawie ratownictwa górniczego. Powszechnie do dzisiaj stosowane w polskich kopalniach tabele bezpiecznego czasu pracy powstały na podstawie wy- ników badań prowadzonych w komorze klimatycznej CSRG w Bytomiu w latach 2000-2001. Wyznaczone eksperymentalnie tabele limitów bezpiecznego czasu pracy należy stosować z dużą ostrożnością. Wyniki są sprawdzone i prawdziwe, jednak tylko dla warunków podob- nych do tych jakie zostały zasymulowane w komorach klimatycznych [1]. Można określić wg tej procedury bezpieczny czas pracy dla prac umiarkowanych oraz ciężkich w stałych w całym okresie pracy warunkach klimatycznych. Obowiązujące regulacje nie zawierają informacji w jaki sposób określić bezpieczny limit czasu pracy dla ratowników wykonujących okresowo lub ciągle prace bardzo ciężkie (w Polsce nie prowadzono badań z takim poziomem wydatku energetycznego, brak tabel dla tego rodzaju prac). Ponadto w przepisach nie ma żadnej wska- zówki jak za pomocą tych istniejących tabel wyznaczyć bezpieczny limit czasu pracy ratowni- ków którzy podczas penetracji wyrobisk zmieniają środowisko pracy i kilka razy zmienia się znacznie ich wydatek energetyczny. Metoda wyznaczania bezpiecznego limitu czasu pracy ratowników górniczych zawarta w przepisach bazuje na 4 tabelach i zawiera bardzo dużo uproszczeń. Tabelaryczne zestawienia nie uwzględniają bardzo istotnych czynników mających wpływ na proces wymiany ciepła pomiędzy ciałem ratownika a otoczeniem. W tabelach nie uwzględnia się np. wpływu: prędkości przepływu powietrza w wyrobiskach podziemnych, temperatury promieniowania skał, możliwości pracy bez odzieży (tylko w bieliźnie) na bez- pieczny limit czasu pracy ratowników górniczych. Doskonalenie sposobów określania bez- piecznych limitów czasu pracy wymaga sięgnięcia po nowe narzędzia obliczeniowe. Ciągły postęp badań w dziedzinie fizjologii pracy w środowisku gorącym spowodował ewolucję norm bazujących na metodach modelowania numerycznego. Dla rozpatrywanego zagadnienia szcze- gólnie przydatna jest EN ISO 7933:2004 „Ergonomia środowiska termicznego – Analityczne wyznaczenie i interpretacja stresu cieplnego z wykorzystaniem obliczeń przewidywanego ob- ciążenia termicznego” [2]. W ramach projektu RESCLO „Opracowane odzieży ochronnej dla ratowników górniczych” 2013-2016 [3] opracowano program komputerowy do obliczeń prze- widywanego obciążenia termicznego ratowników górniczych.