Materiały konferencyjne SEP 2025

4 q) katastrofą budowlaną, awarią lub uszkodzeniem obiektów budowlanych zakładu górni- czego albo zakładu. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny[5] wskazuje cztery artykuły dotyczące przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu pracowników (art. 218-220) w treści odnoszące się do naruszenie praw pracownika, godzenia w interesy pracownika, narażenia życia lub zdrowia pracownika na niebezpieczeństwo, niezawiadomienia o wypadku przy pracy. Zatem pracodaw- ca, będąc odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy, który nie dopełnia wynikające- go stąd obowiązku i naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli w związku z wypadkiem zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, wydaje się z urzędu lub na skutek zawiadomienia o przestępstwie postanowienie o wszczęciu śledztwa, w którym określa się czyn będący przedmiotem postępowania oraz jego kwalifikację prawną na mocy Kodeksu Postępowania Karnego. Zatem w celu wyjaśnienia przyczyny i okoliczności wypadków przy pracy prowadzone czynności mogą być wykonywane przez uprawnione osoby w trybie postępowań powypadkowych, postępowań wyjaśniających, badań, dochodzeń lub śledztw. Problematyka podjęta przez autorów opracowania Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu jest przykładem innowacyjnych rozwiązań w obszarze organizacyjno- technicznym, wdrożonych w celu podniesienia standardów ochrony zdrowia i życia ratowni- ków górniczych. Dotyczy to sytuacji gdy, ze względu na występującą w kopalni atmosferę nie- zdatną do oddychania lub inne zagrożenia skojarzone oględziny miejsca zdarzenia są niemoż- liwe do zrealizowania przez osoby uprawnione. W aktualnie obowiązującym ustawodawstwie karnym podstawą prawną do przeprowadzenia oględzin jest art. 207 kodeksu postępowania karnego, w którym stwierdza się w §1, że w razie potrzeby dokonuje się oględzin miejsca, oso- by lub rzeczy. Z zapisu tego wynika, że jest to czynność fakultatywna. O potrzebie dokonania oględzin każdorazowo decyduje prowadzący postępowanie przygotowawcze. Katastrofy górni- cze to szczególna sytuacja, w której obligatoryjność przeprowadzania oględzin i otwarcia zwłok wynika z art. 209 kodeksu postępowania karnego[6]. Czynności podejmowane są w każdym przypadku, jeżeli zachodzi podejrzenie spowodowania śmierci. Działania o których mowa w części dotyczącej dokumentacji z oględzin na polecenie prokuratury wykonują ratow- nicy górniczy CSRG S.A.. Ratownicy górniczy mierzą się z wyzwaniem jakim jest przeprowa- dzenie oględzin w podziemnym wyrobisku zagrożonym wybuchem mieszaniny metanu lub/i pyłu węglowego, gdzie z pozoru proste czynności, jak oświetlenie miejsca zdarzenia czy wy- konanie dokumentacji zdjęciowej konkretnego miejsca, rzeczy, sprzętu oraz zwłok i szczątków ludzkich mogą mieć niebagatelne skutki. Aby zachować akceptowalny poziom BHP zastępy ratownicze muszą zostać przeszkolone by posiadać odpowiednią wiedzę i umiejętności oraz urządzenia i komponenty odpowiadającej Dyrektywie ATEX grupie I, kategorii M1. tj. działa- jącej przy dowolnej koncentracji metanu. Niekompletna była by analiza ryzyka zawodowego na stanowisku ratownika górniczego jedynie w oparciu o niebezpieczne czynniki fizyczne bez uwzględnienia zagrożeń biologicznych. W celu zmniejszenia skutków narażenia na biologiczne czynniki szkodliwe środowiska pracy, dotychczas stosowane są następujące działania medycz- ne, technologiczne i organizacyjne: -stała opieka lekarska i badania profilaktyczne, -szczególne zabezpieczenie przy pracy z czynnikami wysoce zakaźnymi, -indywidualne środki ochronne, -oświata zdrowotna. Literatura przedmiotu w górnictwie głębinowym notuje niewielkie ryzyko zagrożenia czynni- kami biologicznymi. Specyficzny mikroklimat występujący przede wszystkich w kopalniach głębinowych stwarza środowisko do rozwoju patogenów grzybiczych, które w górnictwie, są