Materiały konferencyjne SEP 2025

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2025, Materiały Konferencyjne Pomiar strumienia metanu w kanale wentylatora kopalni W. Dziurzyński Instytut Mechaniki Górotworu PAN, 30-059 Kraków, ul. W. Reymonta 27 , dziurzyn@imgpan.pl P. Ostrogórski, P. Skotniczny, M. Wieliński, R. Nowak Instytut Mechaniki Górotworu PAN, 30-059 Kraków, ul. W. Reymonta 27 STRESZCZENIE: W artykule, przedstawiono wyniki precyzyjnego pomiaru strumienia objętości wypływającej mieszaniny powietrza i metanu z szybu kopalni. Ciągły pomiar strumienia objętości mieszaniny powietrza i metanu w wyrobiskach kopalń głębinowych jest zagadnieniem złożonym, a w sytuacji wymogów wyznaczania emisji metanu przez przedsiębiorcę górniczego na podstawie pomiarów ilościowych metanu w powietrzu odprowadzanym szybem wentylacyjnym jest zagadnieniem aktualnym i ważnym ze względów ekonomicznych. Rozwinięciem metod pomiarowych w oparciu o specjalnie do tego celu skonstruowanej aparaturze było opracowanie systemu do wielopunktowego pomiaru prędkości i stężenia metanu, w który wykorzystuje się metanoanemometrytypu SOM 2303. Dzięki przychylności kopalni wykonano zaplanowane pomiary w kanale zbiorczym Szybu VI. Uzyskane wyniki zostały przedstawione w postaci wyznaczonego strumienia objętości powietrza i metanu. 1.WPROWADZENIE W górniczych kopalniach podziemnych zastosowanie znajduje coraz więcej systemów automatycznego pomiaru, szczególnie prędkości przepływu powietrza (Krach A., Krawczyk J., Kruczkowski J., Pałka T. 2006), (Krawczyk J., Ligęza P., Poleszczyk E., Skotniczny P., 2011) oraz stężenia metanu (Kruczkowski J.: 2013). Współczesne możliwości specjalistycznej aparatury do pomiaru i rejestracji pozwalają na zrealizowanie, równoczesnego pomiaru poprzez kilkanaście czujników prędkości przepływu powietrza w przekroju poprzecznym wyrobiska. Pomiary takie mają na celu wyznaczenie strumienia objętości mieszaniny powietrza i metanu. Wyznaczanie strumienia objętości powietrza i gazów w wyrobiskach kopalnianych, tunelach i kanałach jest pomiarem złożonym. Strumień objętości jest obliczany jako iloczyn prędkości średniej z uwzględnieniem warstwy przyściennej i pola przekroju poprzecznego wyrobiska. Dla wyznaczenia objętościowego natężenia przepływu powietrza i metanu wykonano pomiary prędkości powietrza oraz stężenia metanu w kanale wentylatora. Autorzy niniejszego