Materiały konferencyjne SEP 2025

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2025, Materiały Konferencyjne 9,38% do 14,68% wartości wyznaczanej pomiarem metodą trawersowania ciągłego i „anemometr w przekroju”. Zastosowanie wielopunktowego systemu pomiaru strumienia objętości typu SOM-2023 cechuje się lepszą niepewnością wyznaczenia pola przekroju i strumienia przepływu powietrza i metanu. Niepewność pomiaru to parametr, związany z wynikiem pomiaru, charakteryzujący rozrzut wyników, który informuje nas z jakimi błędami mamy do czynienia przy realizacji pomiarów. Ta wiedza prowadzi do lepszego zrozumienia poziomu zagrożenia np. metanowego. Jak wykazały przeprowadzone pomiary wyznaczenie niepewności pomiaru musi uwzględniać szereg czynników i powinno być odnoszone do aktualnych wyników pomiaru, które dla warunków wyrobisk górniczych są zmienne. Na podstawie pomiaru strumienia objętości powietrza i metanu w zbiorczym kanale stacji wentylatorów na szybie VI, w pracy badawczej zespołu pracowników GIG Katowice i IMG PAN (Dziurzyński i inni, 2023 ) wyznaczono niepewność pomiaru i tak: • dla zmierzonego strumienia objętości przepływu powietrza, procentowa wartość stosunku niepewności rozszerzonej wyznaczenia strumienia objętości powietrza do tej wartości wynosi 5,18%. • dla wybranej chwili (06.08.2023 17:49:00) dla zmierzonej wartości strumienia objętości metanu, wyznaczono niepewnością rozszerzoną oraz względna, niepewność ta wynosi 14,11 %. Na takie stosunkowo niskie wartości niepewności miał wpływ fakt, że w procesie pomiarowym wykorzystano układ 16-stu takich przyrządów pomiarowych rozmieszczonych równomiernie w przekroju pomiarowym kanału wentylatora (Fot. 1). Z uwagi na wilgotność przepływającego powietrza, ciągły pomiar, szczególnie stężenia metanu, przyrządem typu SOM 2303 (pelistorowy czujnik metanu), pomiar w kanale lub na dyfuzorze nie zawsze spełni wymagania z uwagi na okresową kondensacje pary wodnej zawartej w wypływającym z kopalni powietrzu. 4. LITERATURA [1] Dziurzyński W., Krach A., (2002): Pole prędkości przepływu powietrza w kanale kopalnianej stacji wentylatorowej. Archiwum Górnictwa vol 46, issue 3. [2] Dziurzyński W., Krach A., Wasilewski S., 2013: Wyznaczanie niepewności pomiaru parametrów fizyko-chemicznych powietrza w kopalniach głębinowych, Monografia 2013 rok. Instytut Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk (2013) s. 91 [3] Dziurzyński W., Gawor M., Pałka T., 2016: Wyznaczanie profilu prędkości przepływu powietrza w wyrobisku górniczym – narzędzia informatyczne, Wydawnictwo Instytut Mechaniki Górotworu PAN, 2016, Monografia, ISBN 978-83-946392-2-8. [4] Dziurzyński W. i inni, 2017: Zasady pomiarów przepływu powietrza w wyrobiskach kopalnianych. Wybrane sposoby kontroli i kalibracji przyrządów pomiarowych, Rozprawy, Monografie, Wydawnictwo IMG PAN, 2017 nr10 ISBN 978-83-929976-6-5 [5] Dziurzyński W., Goliwąs T., Jamróz P., Ostrogórski P., Skotniczny P., Skuplik M., Sobczak D., Smołka M., Świerczek L., Szymała J., Nowak R., Trenczek St., Wieliński W., 2023: Badania weryfikacyjne pomiaru ilości metanu odprowadzanego szybem wentylacyjnym VI kopalni., Dokumentacja pracy badawczo-usługowej GIG Katowice, zleceniodawca, JSW.SA , listopad, 2023 r. [6] Janus J., Krawczyk J., Kruczkowski J., Ostrogórsk P., 2012: Nowe rozwiązania urządzeń do pomiaru pól prędkości i rozkładów stężenia metanu oraz wyniki badań porównawczych, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 14, nr 1-4, (2012), s. 149-163