Biuletyn SEP - wrzesień 2022

XXXI Szkoła Eksploatacji podziemnej 22 SEP 2022 Metan z kopalń – uwarunkowania prawne, monitoring, wychwytywanie i utylizacja 12 kwietnia 2022 r. w Krakowie w ramach XXXI Szkoły Eksploatacji Podziemnej Międzynarodowe Centrum Doskonałości do sprawMetanu z Kopalni Węgla w Polsce (ICE-CMM Polska), Grupa Ekspertów UNECE ds. Metanu z Kopalni Węgla i Sprawiedliwej Transformacji oraz Global Methane Initiative przeprowadziły warsztaty pod tytułem „Metan z kopalń – uwarunkowania prawne, monitoring, wychwytywanie i utylizacja”. Pomimo, że metan (CH4) pozostaje w atmosferze tylko przez oko- ło 12,4 roku, pod względem szkodliwości środowiskowej, mierzonej jako skala kontrybucji do globalnego ocieplenia klimatu jego emisje ustępują jedynie emisjom dwutlenku węgla (CO2). Dzieje się tak dla- tego, że jego jednostkowa szkodliwość dla środowiska jest znacznie większa niż ma to miejsce w przypadku CO2. W ujęciu 20-letnim, średnioroczny potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (global warming potential - GWP) metanu wynosi pomiędzy 84 a 87 i spada do poziomu 28-36 w okresie stuletnim. Oznacza to, że na przestrzeni jednego wieku tona CH4, ma takie skutki dla klimatu jak aż 28-36 ton CO2. Ograniczenie emisji metanu niesie ze sobą znaczne korzyści śro- dowiskowe, które mogą zostać osiągnięte w stosunkowo krótkim czasie. Potencjał jest istotny, ponieważ wiele obecnych emisji jest możliwych do wyeliminowania lub znaczącego ograniczenia przy wykorzystaniu dostępnych i sprawdzonych rozwiązań. Podczas gdy technologie wychwytywania i wykorzystywania metanu z kopalń wę- gla dawno udowodniły swoją przydatność, do skutecznej walki z jego emisjami konieczne są także odpowiednie regulacje prawne, zachęty finansowe oraz prawidłowe zlokalizowanie głównych źródeł tychże emisji w skali kraju czy regionu wraz z precyzyjnym określeniem ich skali dla każdego ze zidentyfikowanych punktów. Tylko dzięki wiarygodnym i precyzyjnym danym decydenci są w stanie opracować skuteczne strategie walki z emisjami gazów cieplarnianych, rzetelnie ocenić możliwości łagodzenia ich skutków środowiskowych, oraz realnie zweryfikować efekty wprowadzonych rozwiązań zapobiegawczych w świetle podjętych zobowiązania mię- dzynarodowych. Programy monitorowania, raportowania i wery- fikacji (MRV) emisji są więc elementem koniecznym do dokonania prawidłowej oceny skuteczności już przyjętych strategii klimatycz- nych, jak i do wyznaczenia odpowiedniego kierunku rozwoju dla dal- szych regulacji w tym zakresie. Należy jednak pamiętać, że wszelkie potencjalne regulacje praw- ne, nie mogą ignorować głosu przemysłu węglowego, bądź też stano- wić utajonej drogi do jego zamknięcia. Przemysł węglowy nie może być traktowany jedynie jako gałąź gospodarki w ujęciu statystyczno- -ekonomicznym, ponieważ składa się z on przede wszystkim, z ludzi, którzy go tworzą i od niego zależą. Dlatego też proces jego transfor- macji należy postrzegać wielopłaszczyznowo i przeprowadzić w spo- sób przejrzysty oraz biorący pod uwagę zarówno kwestie środowi- TEKST: Michał Drabik foto: Grzegorz Łyko