Szkoła Eksploatacji Podziemnej

4 sierpnia 2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1787 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/942. W ogólnym ujęciu zapisy Rozporządzenia dotyczą:
• sektora ropy i gazu (eksploracja i wydobycie ropy naftowej oraz gazu, przesył gazu i dystrybucja, podziemne składowanie);
• sektora węgla (kopalnie czynne – podziemne i odkrywkowe oraz zamknięte i zlikwidowane kopalnie podziemne);
• importu surowców energetycznych (gromadzenie informacji o emisji metanu w krajach poza UE, z których pochodzi dany surowiec).
Rozporządzenie po raz pierwszy ujmuje w jednolite ramy prawne monitorowanie, raportowanie i ograniczanie emisji metanu w energetyce krajów Unii Europejskiej, przy czym w zakresie dotyczącym czynnych kopalń węgla kamiennego praktycznie odnosi się tylko do Polski. Co warto zauważyć, konieczność wdrożenia procedur dotyczących emisji metanu z podziemnych kopalń węgla obejmuje wszystkie kopalnie, także kopalnie niemetanowe. Rozporządzenie przewiduje również surowy pakiet sankcji w przypadku nieprzestrzegania jego zapisów. Sankcje te mają być skuteczne i odstraszające, a także proporcjonalne do szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu, obliczane tak, aby pozbawiły korzyści gospodarczych z naruszenia przepisów. Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z zapisami Rozporządzenia, państwa członkowskie, bazując na opłatach lub karach, mogą stosować dla operatorów czynnych kopalń węgla system zachęt do ograniczania emisji metanu, w szczególności na inwestycje wychwytu metanu oraz redukcji emisji metanu z szybów wentylacyjnych.
Proponowane regulacje nowego Rozporządzenia mają bardzo istotne znaczenie dla górnictwa węgla kamiennego w Polsce. Przyjęte w Rozporządzeniu limity emisji metanu dla większości polskich kopalń są obecnie praktycznie nieosiągalne, co może skutkować znaczącym podniesieniem kosztów eksploatacji, a w skrajnych przypadkach wręcz koniecznością likwidacji niektórych kopalń. Również w przypadku kopalń odkrywkowych (węgla brunatnego) Rozporządzenie będzie generować znaczące, dodatkowe koszty, związane z określeniem specyficznych dla poszczególnych złóż wskaźników emisji metanu. Dotychczas wskaźniki takie nie były określane, a ich wprowadzenie wymagać będzie opracowania odpowiedniej metodyki, zakupu sprzętu pomiarowego oraz wykonania reprezentatywnych badań gazowych na próbach z otworów wiertniczych.