Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Streszczenie:
Eksploatacja złóż rud miedzi w obszarze kopalń LGOM prowadzi do zaburzeń stanu naprężeń pierwotnych w otaczającym górotworze. W wielu przypadkach zjawisko to prowadzi do przekroczenia wytrzymałości warstw skalnych, co może skutkować nagłą utratą ich stateczności i wystąpieniem zjawiska tąpnięcia. W związku z ciągłym wzrostem powierzchni wybranego złoża oraz postępującą głębokością eksploatacji, zjawiska tego typu mogą nasilać się i stwarzać coraz większe zagrożenie dla załogi. W związku z tym, w celu ograniczania niekorzystnych skutków zjawisk dynamicznych prowadzi się szereg działań profilaktycznych o charakterze pasywnym i aktywnym. Obecnie najczęściej stosowaną metodą aktywną w kopalniach KGHM jest grupowe odpalanie przodków. Efektywność tego typu działań uzależniona jest od szeregu parametrów, dlatego też są one w dalszym ciągu przedmiotem wielu badań i analiz. Za jedno z potencjalnych rozwiązań problemu uważane jest wprowadzenie precyzyjnego odpalania ładunków materiału wybuchowego w przodkach, mającego na celu zwiększenie efektu sejsmicznego. Uzyskanie tego efektu jest jednym z zadań realizowanych w ramach projektu SIMS, którego nadrzędnym celem jest zwiększenie skuteczności aktywnej profilaktyki tąpaniowej. Proces wyboru właściwej w danej sytuacji geologiczno-górniczej metody został oparty na symulacjach numerycznych odwzorowujących zachowanie się górotworu w trakcie profilaktycznych strzelań odprężających. Celem tych analiz numerycznych było określenie optymalnych, dla danych warunków, sekwencji czasowych odpalania grup przodków, które zapewnią najskuteczniejszy, z punktu widzenia profilaktyki tąpaniowej, efekt sejsmiczny. Opracowana metoda pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa w kopalniach podziemnych KGHM poprzez kontrolowane wymuszanie zjawisk sejsmicznych w momencie nieobecności załogi w miejscach potencjalnie zagrożonych pojawieniem się niestateczności. W artykule przedstawiono główne założenia i wyniki analiz związanych z opracowywaną w ramach projektu SIMS metodą aktywnego zwalczania zagrożenia tąpaniowego poprzez wykorzystanie w tym celu grupowego odpalania przodków w polskich kopalniach rud miedzi.