Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Każda działalność gospodarcza, w tym także górnicza napotyka na swojej drodze liczne ryzyka, którymi musi zarządzać jak np.: ryzyko rynkowe, cenowe, walutowe, kredytowe, produkcyjne, logistyczne i inne. W ostatnich latach na wskutek zmian klimatycznych zachodzących coraz szybciej, więcej uwagi poświęca się nowym rodzajom ryzyka, w tym ryzyku pogodowemu niekatastroficznemu. Uważa się, że występuje ono wtedy, gdy parametry pogody odbiegają od wartości typowych dla danego regionu w sposób istotny lub długotrwały. W celu zarządzania tym rodzajem ryzyka powstały, bardzo popularne w Stanach Zjednoczonych i coraz bardziej w Europie, instrumenty finansowe zwane derywatami pogodowymi. Derywaty mają ściśle określone parametry: datę rozpoczęcia i zakończenia zobowiązania, stację meteorologiczną udostępniającą dane, indeks stanowiący podstawę rozliczenia oraz typ instrumentu wraz z jego wartością w walucie. Na rynku dominują kontrakty futures oraz opcje. Ze względu na odmienny charakter indeksu bazowego do wyceny tych instrumentów nie stosuje się tradycyjnych modeli stosowanych przy instrumentach finansowych, stąd też jedną z przeszkód wprowadzenia tego rodzaju zabezpieczenia stanowi trudność w stworzeniu odpowiedniego modelu. W celu zaproponowania przykładowej strategii zabezpieczającej dla procesu kopalnianego należałoby najpierw określić ekspozycję finansową na omawiane ryzyko dla konkretnego podmiotu, a następnie zaproponować model uwzględniający wszystkie czynniki jak np. rynkową cenę ryzyka. Porównanie takiej strategii z pozycją niezabezpieczoną pozwoliłoby na potwierdzenie lub odrzucenie hipotezy, iż polskie kopalnie powinny zarządzać ryzykiem pogodowym niekatastroficznym.